100 điều nên biết về phong tục Việt Nam
Năm hạng tang phục (Ngũ phục) là gì?
- Nam nữ thụ thụ bất thân nghĩa là gì?
- Mối lái là gì?
- Lễ vấn danh có ý nghĩa gì?
- Lấy vợ kén tông, lấy chồng kén giống có đúng không? có cần thiết không?
- Người trong cùng họ có lấy nhau được không?
- Sự tích tơ hồng
- Tục thách cưới hay dở ra sao ?
- Bánh su sê hay bánh phu thê?
- Tiền nạp theo (hay treo) là gì?
- Những cách gỡ bí cho bạn trẻ khi lo đám cưới
- Cô dâu trước khi về nhà chồng phải có những thủ tục, động tác gì ?
- Lễ xin dâu có những ý nghĩa gì? và thủ tục tiến hành
- Mẹ chồng làm gì khi con dâu bắt đầu về nhà?
- Tại sao mẹ cô dâu kiêng không đi đưa dâu?
- Tại sao trong gói quà mẹ cho con gái trước giờ vu quy có một chiếc trâm hay bảy chiếc kim?
- Tại sao phải có phù dâu
- Lễ lại mặt có ý nghĩa gì?
- Trả lời câu hỏi không rõ câu hỏi
- Khi người đàn bà tái giá cần có những thủ tục gì?
- Tại sao nạ dòng không lấy được trai tơ?
- Quan hệ vợ cả vợ lẽ ra sao?
- Nên nhìn nhận vấn đề ly hôn như thế nào?
- Dạy con từ thủa bào thai
- Tại sao có tục xin quần áo cũ cho trẻ sơ sinh?
- Con so về nhà mạ, con rạ về nhà chồng tại sao?
- Tại sao khi mới đẻ chưa đặt tên chính?
- Tại sao tuổi trong khai sinh, trong văn bằng không đúng với tuổi thật?
- Làm lễ yết cáo tổ tiên xin đặt tên cho con vào sổ họ như thế nào?
- Có mấy loại con nuôi?
- Xưng hô thế nào cho đúng?
- Vợ chồng xưng hô với nhau thế nào?
- Cách xưng hô trong họ
- Phải chăng
- Nhập gia vấn húy là gì ?
- Ai vái lạy ai?
- Đạo thầy trò
- Miếng trầu là đầu câu chuyện
- Xuất xứ của tục nhuộm răng và cách nhuộm răng
- Tại sao gọi là tóc thề?
- Mầu sắc với truyền thống văn hóa dân tộc
- Vì sao có tục bán mở hàng ? bán mở hàng thế nào cho đắt khách ?
- Đạo hiếu là gì? Hiếu theo quan niệm thời xưa khác thời nay như thế nào?
- Tục khao lão
- Yến lão
- Tạo sao những năm gần đây có phong trao khôi phục việc họ
- Quan hệ giữa họ hàng và làng xã như thế nào
- Ruộng hương hỏa có ý nghĩa gì?
- Vai trò tộc trưởng xưa và nay khác nhau như thế nào?
- Bàn thờ vọng là gì? Cách lập bàn thờ vọng
- Hợp tự là gì? Tại sao phải hợp tự?
- Gia phả là gia bảo có đúng không?
- Gia phả hoàn chỉnh có những mục gì?
- Thọ mai gia lễ là gia lễ nước ta hay Trung Quốc
- Ba cha tám mẹ là những ai?
- Chúc thư là gì?
- Cư tang là gì ?
- Vì sao có tục mũ gai đai chuối và chống gậy?
- Năm hạng tang phục (Ngũ phục) là gì?
- Cha mẹ có để tang con không?
- Tại sao có tục kiêng không để cha mẹ đưa tang con?
- Đám tang trong ngày tết tính liệu ra sao?
- Lễ cưới đã chuẩn bị sẵn vấp phải lễ tang, tính sao đây?
- Người dự đám tang nên như thế nào?
- Đi đường gặp đám tang nên như thế nào?
- Người sắp chết có những dấu hiệu gì báo trước?
- Trong những giờ phút thân nhân hấp hối, người nhà cần làm gì?
- Sau khi thân nhân mất, gia đình cần làm những gì?
- Tại sao có thủ tục hú hồn trước khi nhập quan?
- Trường hợp chết đã cứng lạnh, người co rúm không bỏ lọt áo quan thì làm thế nào?
- Người xưa dùng những vật gì lót vào áo quan?
- Tại sao trước khi khâm liệm nhập quan có tục đưa người chết nằm xuống chiếc chiếu giải dưới đất?
- Sau lễ thành phục, trước lễ an táng phải làm gì?
- Những người điều hành công việc trong lễ tang?
- Lễ an táng tiến hành như thế nào?
- Hơi lạnh ở xác chết, cách phòng?
- Tại sao, tại sao và tại sao?
- Hiện tượng quỷ nhập tràng
- Lễ ba ngày (lễ tế ngu) tính từ sau khi mất hay sau khi chôn cất?
- Tại sao có lễ cúng cơm trong 100 ngày?
- Làm lễ chung thất (49 ngày) và tốt khốc (100 ngày), có phải chọn ngày không?
- Lễ nào là lễ trọng?
- Khi hết tang làm lễ trừ phục (đàm tế) như thế nào?
- Vì sao có tục đốt vàng mã?
- Chiêu hồn nạp táng là gì?
- Hình nhân thế mạng là gì?
- Tại sao phải cải táng? Những trường hợp nào không nên cải táng?
- Thiên táng là gì?
- Đất dưỡng thi là gì?
- Tại sao kiêng không đắp mộ trong vòng tang?
- Tại sao khi cải táng phải cất mộ ban đêm hoặc sáng sớm khi tặt trời chưa mọc, hoặc nếu làm ban ngày thì phải có lán che?
- Ma trơi hay ma chơi?
- Tục bái vật là gì? Trong phong tục cổ truyền của ta có tục bái vật không?
- Lễ cúng giỗ vào ngày nào?
- Mấy đời tống giỗ?
- Trường hợp chết yểu có cúng giỗ không?
- Cúng giỗ và mừng ngày sinh?
- Tết nguyên đán có từ bao giờ?
- Ngày Tết có những phong tục gì?
- Vì sao có tục kiêng hót rác đổ đi trong ba ngày tết?
- Tại sao cúng giao thừa ngoài trời?
- Tại sao có Tết Hàn Thực?
- Tết Đoan Ngọ (Mồng 5 tháng 5) có những tục gì?
- Có ngày tốt hay xấu không?
- Xem ngày kén giờ
- Chú giải bài xem ngày, kén giờ của Phan Kế Bính
- Thế nào là âm dương, ngũ hành?
- Thiên can, địa chi là gì?
- Lục thập hoa giáp là gì? Cách tính năm, tháng, ngày, giờ theo can chi
- Cách tính ngày tiết, ngày trực và ngày nhị thập bát tú
- Cách đổi ngày dương lịch ra ngày can chi
- Giờ hoàng đạo là gì? Cách chọn giờ hoàng đạo
- Cách tính ngày hoàng đạo, hắc đạo?
1.Đại tang: Trảm thôi và tề thôi.
Quần áo sổ gấu gọi là trảm thôi: Con để tang cha.
Quần áo không sổ gấu gọi là tề thôi: Con để tang mẹ, vợ để tang chồng khi cha chưa mất.
Thời hạn: 3 năm, đời sau giảm bớt còn 2 năm 3 tháng (sau lễ giỗ đại tường 2 năm, thêm 3 tháng dư ai).
áo xô, khăn xô có hai giải sau lưng (gọi là khăn ngang).
Nếu cha mẹ đều đã mất thì hai giải bằng nhau, nếu còn mẹ hoặc còn cha thì hai giải dài ngắn lệch nhau.
Con trai chống gậy: Tang cha gậy tre, tang mẹ gậy vông, mũ rơm quấn đầu, dây chuối, dây đai thắt lưng.
Thời nay, nhiều nơi đã bãi bỏ những tang phục này. ở thành phố nhiều nhà dùng băng đen theo tang chế châu Âu, theo ý chúng tôi, tiện hơn.
Con trai, con gái, con dâu đều để tang cha mẹ. (Kể cả đích mẫu, kế mẫu, dưỡng mẫu, từ mẫu và dưỡng phụ).
Vợ để tang chồng.
Nếu con trưởng mất trước thì cháu đích tôn để tang ông bà nội cũng đại tang thay cha.
2. Cơ niên: Để tang một năm. Từ niên cơ trở xuống dùng khăn tròn, vải trắng, không gậy.
Cháu nội để tang ông bà nội.
Con riêng của vợ để tang bố dượng nếu bố dượng có công nuôi và ở cùng, nếu không ở cùng thì không tang; trước có ở cùng sau thôi thì để tang 3 tháng.
Con để tang mẹ đẻ ra mình nhưng bị bố rẫy (xuất mẫu), hoặc cha chết, mẹ lấy chồng khác (giá mẫu).
Chồng để tang vợ cả có gậy, nếu cha mẹ còn sống thì không gậy.
Cháu để tang bác trai bác gái, chú, thím và cô ruột.
Anh chị em ruột để tang cho nhau (cùng cha khác mẹ cũng tang một năm, cùng mẹ khác cha thì tang 5 tháng).
Cha mẹ để tang con trai, con gái và con dâu cả, kể cả con đi làm con nuôi nhà người.
Chú, bác, thím cô ruột để tang cho cháu (con anh em ruột).
Ông bà nội để tang cho cháu trưởng (đích tôn).
Đích mẫu, kế mẫu, từ mẫu tang các con chồng, thứ mẫu tang con mình và con chồng như nhau đều một năm. Tang con dâu cả cũng một năm.
Con dâu để tang dì ghẻ của chồng (tức vợ lẽ cha chồng).
Rể để tang cha mẹ vợ (vợ chết đã láy vợ khác cũng vậy).
Nàng hầu để tang cha mẹ chồng, vợ cả của chồng, các con chồng cũng như con mình (các họ hàng bàng thân bên nhà chồng đều không tang).
3. Đại công: để tang 9 tháng.
Anh chị em con chú con bác ruột để tang cho nhau.
Cha mẹ để tang con dâu thứ hoặc con gái đã lấy chồng.
Chú, bác thím ruột để tang cháu (con gái đã xuất giá, con dâu của anh em ruột).
Cháu dâu để tang ông bà của chồng, chú, bác, thím ruột, hoặc cô ruột của chồng.
Mẹ để tang con dâu thứ và con gái riêng của chồng.
Con gái đã xuất giá để tang bác trai, bác gái, chú thím, cô ruột.
4. Tiểu công: Để tang 5 tháng.
Chắt để tang cụ. (Hoàng tang: Chít khăn vàng)
Cháu để tang anh chị em ruột của ông nội (ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô).
Con để tang vợ lẽ, nàng hầu của cha (nếu cha giao cho nuôi mình thì để tang 3 năm như mẹ đẻ).
Cháu để tang đường bá thúc phụ mẫu và đường cô (anh chị em con chú bác ruột của cha).
Anh chị em con chú, bác ruột để tang cho vợ của nhau.
Anh chị em chung mẹ khác cha để tang cho nhau (vợ con của anh chị em ấy thì không tang).
Chú bác ruột để tang cho cháu dâu (con dâu của anh em ruột).
Ông bà bác, ông chú, bà thím, bà cô để tang cho cháu (tức là cháu nội của anh em ruột).
Ông bà nội để tang cho vợ cháu đích tôn hoặc cháu gái xuất giá.
Cháu ngoại để tang ông bà ngoại và cậu ruột, dì ruột (anh chị em ruột của mẹ, kể cả đối với anh chị em ruột của đích mẫu, thứ mẫu, kế mẫu).
Cháu dâu để tang cô ruột của chồng.
Chị dâu, em dâu để tang anh chị em ruột của chồng và con của những người đó (tức là cháu gọi bằng bác, bằng thím).
5. Ty ma Phục: Tang 3 tháng.
Chít để tang can (kỵ) nội (ngũ đại: Hồng tang chít khăn đỏ).
Chắt để tang cụ nhà bác, nhà chú (tằng tổ bá thúc phụ mẫu và tằng tổ cô, tức là anh em ruột với cụ nội).
Cháu để tang bà cô đã lấy chồng (chị em ruột với ông nội).
Cháu để tang cô bá (chị em con chú bác ruột với bố).
Con để tang bố dượng (nếu trước có ở cùng, sau mới về bên nội).
Con để tang nàng hầu của cha.
Con để tang bà vú (cho bú mớm).
Cháu để tang tộc bá thúc phụ mẫu (anh em cháu chú, cháu bác với cha).
Chồng để tang vợ lẽ nàng hầu.
Anh chị em họ nội 5 đời để tang cho nhau.
Bố mẹ vợ để tang con rể.
Ông bà ngoại để tang cháu ngoại và cháu dâu ngoại.
Ông của chồng để tang cháu dâu.
Cụ để tang cho chắt nội.
Cháu để tang vợ cậu, chồng cô, chồng dì có cùng ở một nhà.
Anh chị em con cô ruột và bạn con dì ruột để tang cho nhau.
Cậu ruột để tang vợ của cháu trai
Cháu dâu để tang ông bà ngoại của chồng, cậu ruột, dì ruột chồng
Cháu dâu để tang các ông bà anh chị em ruột với ông nội chồng.
Chắt dâu để tang cụ nội của chồng.
Cụ để tang chắt nội trai gái.
Ông bà để tang các cháu gái của con nhà chú, nhà bác.
Tang bên cha mẹ nuôi:
Kỵ bên cha nuôi thì 3 tháng, cụ bên cha nuôi thì 5 tháng, ông bà thì một năm.
Cha mẹ nuôi thì áo bằng gấu, hoặc sổ gấu 3 năm có cả gậy.
Từ ông bà trở lên nếu mình thừa trọng cũng sổ gấu 3 năm.
Ông bà sinh ra mẹ nuôi thì 5 tháng, còn thì đều không có.
Tang họ nhà mình (Đã là con nuôi người khác, để tang bên họ của mình):
Ông bà sinh ra cha thì 9 tháng.
Cha mẹ sinh ra mình thì 1 năm có gậy.
Bác trai bác gái, chú, thím và cô là anh chị em ruột với cha thì đều 9 tháng. Cô đã giá thì 5 tháng.
Anh chị em ruột thì 9 tháng, chị dâu, em dâu thì 3 tháng, chị em đã xuất giá thì 5 tháng.
Ông bà sinh ra mẹ thì 3 tháng.
Xét trong lễ nói rằng: Con gái đã xuất giá thì các tang có giáng, song đi lấy chồng, hoặc phải chồng rẫy bỏ, hoặc chồng chết, con lại chẳng có, lại trở về nhà cũng như chưa lấy chồng, tang chẳng có giáng
Nếu đương để tang cha mẹ được một năm mà chồng rẫy bỏ thì phải tang cha mẹ 3 năm, hoặc để tang cha mẹ được 1 năm đã trừ phục đoạn thì chẳng được để lại 3 năm, dù phải chồng dẫy trước, sau mới để tang cha mẹ chưa đủ 1 năm mà chồng mới gọi về thì chẳng nên về vội phải nên để trọn 3 năm.
Trường phục: có ba loại:
Trưởng trường: Từ 16-19 tuổi
Trung trường: Từ 12-15 tuổi
Hạ trường: Từ 8-11 tuổi
(Đều lấy thứ tự giáng một bậc).
Ví dụ: Giai đã lấy vợ, gái đã lấy chồng, dẫu còn trẻ cũng không thể gọi là trường được, nhưng vốn mình phải tang 1 năm trưởng trường giáng xuống 9 tháng, trung trường giáng xuống 7 tháng, hạ trường giáng xuống 5 tháng.
Như vốn tang 9 tháng, trưởng trường giáng 7 tháng, trung trường giáng 5 tháng, hạ trường giáng 3 tháng, các trường hợp khác đều như thế mà suy.
- Nam nữ thụ thụ bất thân nghĩa là gì?
- Mối lái là gì?
- Lễ vấn danh có ý nghĩa gì?
- Lấy vợ kén tông, lấy chồng kén giống có đúng không? có cần thiết không?
- Người trong cùng họ có lấy nhau được không?
- Sự tích tơ hồng
- Tục thách cưới hay dở ra sao ?
- Bánh su sê hay bánh phu thê?
- Tiền nạp theo (hay treo) là gì?
- Những cách gỡ bí cho bạn trẻ khi lo đám cưới
- Cô dâu trước khi về nhà chồng phải có những thủ tục, động tác gì ?
- Lễ xin dâu có những ý nghĩa gì? và thủ tục tiến hành
- Mẹ chồng làm gì khi con dâu bắt đầu về nhà?
- Tại sao mẹ cô dâu kiêng không đi đưa dâu?
- Tại sao trong gói quà mẹ cho con gái trước giờ vu quy có một chiếc trâm hay bảy chiếc kim?
- Tại sao phải có phù dâu
- Lễ lại mặt có ý nghĩa gì?
- Trả lời câu hỏi không rõ câu hỏi
- Khi người đàn bà tái giá cần có những thủ tục gì?
- Tại sao nạ dòng không lấy được trai tơ?
- Quan hệ vợ cả vợ lẽ ra sao?
- Nên nhìn nhận vấn đề ly hôn như thế nào?
- Dạy con từ thủa bào thai
- Tại sao có tục xin quần áo cũ cho trẻ sơ sinh?
- Con so về nhà mạ, con rạ về nhà chồng tại sao?
- Tại sao khi mới đẻ chưa đặt tên chính?
- Tại sao tuổi trong khai sinh, trong văn bằng không đúng với tuổi thật?
- Làm lễ yết cáo tổ tiên xin đặt tên cho con vào sổ họ như thế nào?
- Có mấy loại con nuôi?
- Xưng hô thế nào cho đúng?
- Vợ chồng xưng hô với nhau thế nào?
- Cách xưng hô trong họ
- Phải chăng
- Nhập gia vấn húy là gì ?
- Ai vái lạy ai?
- Đạo thầy trò
- Miếng trầu là đầu câu chuyện
- Xuất xứ của tục nhuộm răng và cách nhuộm răng
- Tại sao gọi là tóc thề?
- Mầu sắc với truyền thống văn hóa dân tộc
- Vì sao có tục bán mở hàng ? bán mở hàng thế nào cho đắt khách ?
- Đạo hiếu là gì? Hiếu theo quan niệm thời xưa khác thời nay như thế nào?
- Tục khao lão
- Yến lão
- Tạo sao những năm gần đây có phong trao khôi phục việc họ
- Quan hệ giữa họ hàng và làng xã như thế nào
- Ruộng hương hỏa có ý nghĩa gì?
- Vai trò tộc trưởng xưa và nay khác nhau như thế nào?
- Bàn thờ vọng là gì? Cách lập bàn thờ vọng
- Hợp tự là gì? Tại sao phải hợp tự?
- Gia phả là gia bảo có đúng không?
- Gia phả hoàn chỉnh có những mục gì?
- Thọ mai gia lễ là gia lễ nước ta hay Trung Quốc
- Ba cha tám mẹ là những ai?
- Chúc thư là gì?
- Cư tang là gì ?
- Vì sao có tục mũ gai đai chuối và chống gậy?
- Năm hạng tang phục (Ngũ phục) là gì?
- Cha mẹ có để tang con không?
- Tại sao có tục kiêng không để cha mẹ đưa tang con?
- Đám tang trong ngày tết tính liệu ra sao?
- Lễ cưới đã chuẩn bị sẵn vấp phải lễ tang, tính sao đây?
- Người dự đám tang nên như thế nào?
- Đi đường gặp đám tang nên như thế nào?
- Người sắp chết có những dấu hiệu gì báo trước?
- Trong những giờ phút thân nhân hấp hối, người nhà cần làm gì?
- Sau khi thân nhân mất, gia đình cần làm những gì?
- Tại sao có thủ tục hú hồn trước khi nhập quan?
- Trường hợp chết đã cứng lạnh, người co rúm không bỏ lọt áo quan thì làm thế nào?
- Người xưa dùng những vật gì lót vào áo quan?
- Tại sao trước khi khâm liệm nhập quan có tục đưa người chết nằm xuống chiếc chiếu giải dưới đất?
- Sau lễ thành phục, trước lễ an táng phải làm gì?
- Những người điều hành công việc trong lễ tang?
- Lễ an táng tiến hành như thế nào?
- Hơi lạnh ở xác chết, cách phòng?
- Tại sao, tại sao và tại sao?
- Hiện tượng quỷ nhập tràng
- Lễ ba ngày (lễ tế ngu) tính từ sau khi mất hay sau khi chôn cất?
- Tại sao có lễ cúng cơm trong 100 ngày?
- Làm lễ chung thất (49 ngày) và tốt khốc (100 ngày), có phải chọn ngày không?
- Lễ nào là lễ trọng?
- Khi hết tang làm lễ trừ phục (đàm tế) như thế nào?
- Vì sao có tục đốt vàng mã?
- Chiêu hồn nạp táng là gì?
- Hình nhân thế mạng là gì?
- Tại sao phải cải táng? Những trường hợp nào không nên cải táng?
- Thiên táng là gì?
- Đất dưỡng thi là gì?
- Tại sao kiêng không đắp mộ trong vòng tang?
- Tại sao khi cải táng phải cất mộ ban đêm hoặc sáng sớm khi tặt trời chưa mọc, hoặc nếu làm ban ngày thì phải có lán che?
- Ma trơi hay ma chơi?
- Tục bái vật là gì? Trong phong tục cổ truyền của ta có tục bái vật không?
- Lễ cúng giỗ vào ngày nào?
- Mấy đời tống giỗ?
- Trường hợp chết yểu có cúng giỗ không?
- Cúng giỗ và mừng ngày sinh?
- Tết nguyên đán có từ bao giờ?
- Ngày Tết có những phong tục gì?
- Vì sao có tục kiêng hót rác đổ đi trong ba ngày tết?
- Tại sao cúng giao thừa ngoài trời?
- Tại sao có Tết Hàn Thực?
- Tết Đoan Ngọ (Mồng 5 tháng 5) có những tục gì?
- Có ngày tốt hay xấu không?
- Xem ngày kén giờ
- Chú giải bài xem ngày, kén giờ của Phan Kế Bính
- Thế nào là âm dương, ngũ hành?
- Thiên can, địa chi là gì?
- Lục thập hoa giáp là gì? Cách tính năm, tháng, ngày, giờ theo can chi
- Cách tính ngày tiết, ngày trực và ngày nhị thập bát tú
- Cách đổi ngày dương lịch ra ngày can chi
- Giờ hoàng đạo là gì? Cách chọn giờ hoàng đạo
- Cách tính ngày hoàng đạo, hắc đạo?