Truyện cổ nước Nam tập hợp hơn 200 truyện cổ, sự tích về con người và muôn loài nước Việt đã lưu truyền trong đời sống dân gian từ xa xưa cho đến tận ngày nay, được học giả Ôn Như Nguyễn Văn Ngọc dày công lưu giữ, tuyển chọn và biên soạn. Đó là những truyện cổ làm cho “nước Nam mới thật là nước Nam vậy”, “một kho vàng vô giá của ông cha để lại làm cái vốn rất quý cho con cháu”, bởi “làm người Nam nên biết truyện cổ nước Nam. Tinh thần người Nam hiện ra ở đấy, tinh hoa nước Nam muốn lưu lại cũng ở đấy”.
“Những truyện cổ chúng tôi sưu tập đây, chúng tôi dám quyết rằng thật là của riêng của nước Nam, tự người Nam sáng tác, xuất sản ra, chứ không phải đi vay, đi mượn, nhờ vả vào ai mà được.”
(Ôn Như Nguyễn Văn Ngọc)
“Truyện cổ nước Nam” gồm hai quyển “Người ta” và “Chim muông”. “Người ta” kể những chuyện liên quan đến con người. Ảnh huwonrg của văn hóa Hán rất ít thấy bởi chúng được dẫn giải bằng tục ngữ, ca dao, lối ăn nói của người nông dân. “Chim muông”, với nhân vật là các loài vật, lại càng hồn nhiên dân dã, dễ đọc với bạn nhỏ, nhưng nhiều chuyện càng nghĩ càng thấy thâm thúy.”
(Nhà văn Trần Chiến)
***
Truyện Cổ Nước Nam Quyển Hạ: Chim Muông gồm có:
MÀO ĐẦU
1) CON LƯƠN VÀ CON CÁ RÔ
2) CON CÔNG VÀ CON QUẠ
3) CON GIUN KHÔN NGOAN
4) VOI NGỰA ĐUA NHAU
5) CON GIÁN VÀ CON NHỆN
6) CON CÓC LÀ CẬU ÔNG TRỜI
7) CON GÀ, CON LỢN VÀ CON CHÓ
8) CON CHÈO BẺO
9) CON TÔM VÀNG
10) TẠI SAO DƠI ĂN MUỖI
11) CON THỎ VÀ CON CHÓ
12) LỪA THI TÀI VỚI NGỰA
13) TU HÚ GỌI CÔ
14) CHÀO MÀO ĂN TRỘM ĐÀO
15) CHÀO MÀO VÀ CÚ
16) CON CHANH-CHANH VÀ CON CHẢ-CHẢ
17) KHƯỚU DẠY HỌC
18) RÙA-RÙA DẠY KHÔN
19) CHÓ RỪNG VÀ CỌP
20) PHÙ DU VÀ ĐOM ĐÓM
21) HÉT ĂN GIUN
22) KIẾN, ONG CHỌI VỚI CÓC
23) DÊ ĐI KIẾM ĂN VỚI CỌP
24) DIỀU VỚI GÀ
25) CẠC CẠC KẸC KẸC
26) LÝ TRƯỞNG DIỀU HÂU
27) CON DƠI
28) TRÂU NHÀ VÀ TRÂU RỪNG
29) CON VOI VỚI CON TRÂU
30) CHUỘT VÀ MÈO
31) THẰN LẰN MỒNG NĂM
32) THẰN LẰN TRỘM CHÂN
33) CÔNG VÀ GÀ
34) CON CÔNG VÀ LÀNG CHIM
35) CÓC THI TÀI VỚI VOI
36) THUỒNG LUỒNG TỊ VỚI RÙA
37) RÙA CHƠI VỚI HẠC
38) VÀNG ANH
39) CUỐC KÊU TRĂNG
40) LÀM KIẾP CON GÌ
41) ĐEO NHẠC CHO MÈO
42) CỌP KHÔNG SỢ DÊ
43) CỌP CŨNG KHÔNG SỢ NGỰA
44) TÌNH VỢ CHỒNG NGHĨA ANH EM
45) QUẠ BẮC CẦU
46) SÁO VÀ CÒ
47) CON CHÓ VÀNG VÀ CON CHÓ ĐEN
48) MỌT VÀ TÒ VÒ
49) CHÈO BẺO VÀ ÁC LÀ
50) TRÂU CÀY TRÂU CỘT
51) TRÂU BÉO, TRÂU GẦY
52) TẠI SAO CON TRÂU KHÔNG BIẾT NÓI
53) GÀ, VỊT VÀ CHIM KHÁCH
54) THẰN LẰN VỚI RẾT
55) QUẠ ẤU HỌC
56) TU HÚ VÀ CHIỀN CHIỆN
57) TU HÚ VÀ QUẠ
58) CON BỒ CÂU VÀ CON SÁO
59) CHÂU CHẤU KIỆN VOI
60) CÁ RÔ ĐI THI
61) LÀNG CHIM KÊU LÝ TRƯỞNG
62) LÝ TRƯỞNG KHƯỚU
63) RÙA ĐỘI BIA
64) CON RẮN VÀ NGƯỜI NUÔI RẮN
65) LONG VƯƠNG VÀ CON ẾCH
66) CON CÒ TRẮNG
67) CHÓ BA CẲNG
68) CỐC VÀ CÁ
69) ĐA ĐA VÀ CÒ
70) CÁ VỚI NGAO
71) CHIỀN CHIỆN VÀ CHOI CHOI
72) CHIM SẺ VÀ CHIM XANH
73) CHÀO MÀO MUỐN LẤY CHIM XANH
74) CHÓ PHẢI ĐÒN OAN
75) QUẠ ĂN TRỘM NGÔ
76) GÀ ÔNG ĐỒ VÀ GÀ ÔNG NGHÈ
77) HAI VỢ CHỒNG CON CHIỀN CHIỆN VÀ ÔNG SƯ
78) CÁ CHÉP HÓA RỒNG
79) CON RẮN VỚI CON HỔ
80) TẶC KÈ VÀ NÒNG NỌC
81) CON NHỆN BÁO TIN
82) CON NHỆN VÀ CON RUỒI
83) RUỒI, NHẶNG VỚI NHỆN
84) VOI, CỌP THI TÀI
85) CHẪU CHÀNG CÓ CHÍ HỌC HÀNH
86) GÀ RỪNG
87) CHÂU CHẤU VỚI CÀO CÀO
88) CHÂU CHẤU ĐÁ VOI
89) CHÍCH CHÒE VÀ VÀNG ANH
90) CON THỎ, CON CHÓ VÀ CON MÈO
91) CON RUỒI VÀ CON RỆP
92) CON CUA VÀ CON CÁY
93) TU HÚ VÀ CHIM SẺ
94) MÈO MẮC LỪA CHUỘT
95) DIỀU VỚI CẮT VÀ QUẠ
96) DIỀU, QUẠ TRANH NHAU
97) KIẾN VỚI CÁ
98) ONG VẼ
99) CON LỢN ĂN NO LẠI NẰM
100) CHẼO CỜ VÀ VẸT
101) MUỖI, CHẤY VÀ ĐOM ĐÓM
102) TRANH BAY TRƯỚC, SAU
103) CON LE VÀ CON VỊT
104) CON CỐC VÀ CON ÉN
105) CON CHÓ CÓ NGHĨA
106) CON TRÂU GHEN VỚI CON CHÓ
107) ĐỆ NHẤT CÔNG THẦN
108) VỊT ĐI XIN CHÂN
109) CON CUỐC VÀ CON QUẠ
110) GÀ MÁI GÁY
111) GÀ MÁI VỚI GÀ CON
112) CON CHÓ VÀ MẶT TRĂNG
113) CÒ VÀ BỒ CÂU
114) TRỜI CHIA CỦA
115) CHIM CHÌA VÔI
116) ỐC LO CHO ỐC
117) CON MÈO
118) KIẾN MỌC CÁNH
119) CÓC ĐI THI
120) CÓC BÔI VÔI
121) CON CÓC VÀ CON CHUỘT
122) SÁO MỎ VÀNG
123) KY CÓP CHO CỌP NÓ ĂN
124) TẠI SAO CỌP ĂN THỊT NGƯỜI
125) TÔM CÁ KẾT BẠN
126) TRÊ CÓC
127) CỌP, HƯƠU, NHÍM VÀ SƯ TỬ
128) CHUỘT BẠCH VÀ HAI VỢ CHỒNG CHUỘT CHÙ
“Những truyện cổ chúng tôi sưu tập đây, chúng tôi dám quyết rằng thật là của riêng của nước Nam, tự người Nam sáng tác, xuất sản ra, chứ không phải đi vay, đi mượn, nhờ vả vào ai mà được.”
(Ôn Như Nguyễn Văn Ngọc)
“Truyện cổ nước Nam” gồm hai quyển “Người ta” và “Chim muông”. “Người ta” kể những chuyện liên quan đến con người. Ảnh huwonrg của văn hóa Hán rất ít thấy bởi chúng được dẫn giải bằng tục ngữ, ca dao, lối ăn nói của người nông dân. “Chim muông”, với nhân vật là các loài vật, lại càng hồn nhiên dân dã, dễ đọc với bạn nhỏ, nhưng nhiều chuyện càng nghĩ càng thấy thâm thúy.”
(Nhà văn Trần Chiến)
***
Truyện Cổ Nước Nam Quyển Hạ: Chim Muông gồm có:
MÀO ĐẦU
1) CON LƯƠN VÀ CON CÁ RÔ
2) CON CÔNG VÀ CON QUẠ
3) CON GIUN KHÔN NGOAN
4) VOI NGỰA ĐUA NHAU
5) CON GIÁN VÀ CON NHỆN
6) CON CÓC LÀ CẬU ÔNG TRỜI
7) CON GÀ, CON LỢN VÀ CON CHÓ
8) CON CHÈO BẺO
9) CON TÔM VÀNG
10) TẠI SAO DƠI ĂN MUỖI
11) CON THỎ VÀ CON CHÓ
12) LỪA THI TÀI VỚI NGỰA
13) TU HÚ GỌI CÔ
14) CHÀO MÀO ĂN TRỘM ĐÀO
15) CHÀO MÀO VÀ CÚ
16) CON CHANH-CHANH VÀ CON CHẢ-CHẢ
17) KHƯỚU DẠY HỌC
18) RÙA-RÙA DẠY KHÔN
19) CHÓ RỪNG VÀ CỌP
20) PHÙ DU VÀ ĐOM ĐÓM
21) HÉT ĂN GIUN
22) KIẾN, ONG CHỌI VỚI CÓC
23) DÊ ĐI KIẾM ĂN VỚI CỌP
24) DIỀU VỚI GÀ
25) CẠC CẠC KẸC KẸC
26) LÝ TRƯỞNG DIỀU HÂU
27) CON DƠI
28) TRÂU NHÀ VÀ TRÂU RỪNG
29) CON VOI VỚI CON TRÂU
30) CHUỘT VÀ MÈO
31) THẰN LẰN MỒNG NĂM
32) THẰN LẰN TRỘM CHÂN
33) CÔNG VÀ GÀ
34) CON CÔNG VÀ LÀNG CHIM
35) CÓC THI TÀI VỚI VOI
36) THUỒNG LUỒNG TỊ VỚI RÙA
37) RÙA CHƠI VỚI HẠC
38) VÀNG ANH
39) CUỐC KÊU TRĂNG
40) LÀM KIẾP CON GÌ
41) ĐEO NHẠC CHO MÈO
42) CỌP KHÔNG SỢ DÊ
43) CỌP CŨNG KHÔNG SỢ NGỰA
44) TÌNH VỢ CHỒNG NGHĨA ANH EM
45) QUẠ BẮC CẦU
46) SÁO VÀ CÒ
47) CON CHÓ VÀNG VÀ CON CHÓ ĐEN
48) MỌT VÀ TÒ VÒ
49) CHÈO BẺO VÀ ÁC LÀ
50) TRÂU CÀY TRÂU CỘT
51) TRÂU BÉO, TRÂU GẦY
52) TẠI SAO CON TRÂU KHÔNG BIẾT NÓI
53) GÀ, VỊT VÀ CHIM KHÁCH
54) THẰN LẰN VỚI RẾT
55) QUẠ ẤU HỌC
56) TU HÚ VÀ CHIỀN CHIỆN
57) TU HÚ VÀ QUẠ
58) CON BỒ CÂU VÀ CON SÁO
59) CHÂU CHẤU KIỆN VOI
60) CÁ RÔ ĐI THI
61) LÀNG CHIM KÊU LÝ TRƯỞNG
62) LÝ TRƯỞNG KHƯỚU
63) RÙA ĐỘI BIA
64) CON RẮN VÀ NGƯỜI NUÔI RẮN
65) LONG VƯƠNG VÀ CON ẾCH
66) CON CÒ TRẮNG
67) CHÓ BA CẲNG
68) CỐC VÀ CÁ
69) ĐA ĐA VÀ CÒ
70) CÁ VỚI NGAO
71) CHIỀN CHIỆN VÀ CHOI CHOI
72) CHIM SẺ VÀ CHIM XANH
73) CHÀO MÀO MUỐN LẤY CHIM XANH
74) CHÓ PHẢI ĐÒN OAN
75) QUẠ ĂN TRỘM NGÔ
76) GÀ ÔNG ĐỒ VÀ GÀ ÔNG NGHÈ
77) HAI VỢ CHỒNG CON CHIỀN CHIỆN VÀ ÔNG SƯ
78) CÁ CHÉP HÓA RỒNG
79) CON RẮN VỚI CON HỔ
80) TẶC KÈ VÀ NÒNG NỌC
81) CON NHỆN BÁO TIN
82) CON NHỆN VÀ CON RUỒI
83) RUỒI, NHẶNG VỚI NHỆN
84) VOI, CỌP THI TÀI
85) CHẪU CHÀNG CÓ CHÍ HỌC HÀNH
86) GÀ RỪNG
87) CHÂU CHẤU VỚI CÀO CÀO
88) CHÂU CHẤU ĐÁ VOI
89) CHÍCH CHÒE VÀ VÀNG ANH
90) CON THỎ, CON CHÓ VÀ CON MÈO
91) CON RUỒI VÀ CON RỆP
92) CON CUA VÀ CON CÁY
93) TU HÚ VÀ CHIM SẺ
94) MÈO MẮC LỪA CHUỘT
95) DIỀU VỚI CẮT VÀ QUẠ
96) DIỀU, QUẠ TRANH NHAU
97) KIẾN VỚI CÁ
98) ONG VẼ
99) CON LỢN ĂN NO LẠI NẰM
100) CHẼO CỜ VÀ VẸT
101) MUỖI, CHẤY VÀ ĐOM ĐÓM
102) TRANH BAY TRƯỚC, SAU
103) CON LE VÀ CON VỊT
104) CON CỐC VÀ CON ÉN
105) CON CHÓ CÓ NGHĨA
106) CON TRÂU GHEN VỚI CON CHÓ
107) ĐỆ NHẤT CÔNG THẦN
108) VỊT ĐI XIN CHÂN
109) CON CUỐC VÀ CON QUẠ
110) GÀ MÁI GÁY
111) GÀ MÁI VỚI GÀ CON
112) CON CHÓ VÀ MẶT TRĂNG
113) CÒ VÀ BỒ CÂU
114) TRỜI CHIA CỦA
115) CHIM CHÌA VÔI
116) ỐC LO CHO ỐC
117) CON MÈO
118) KIẾN MỌC CÁNH
119) CÓC ĐI THI
120) CÓC BÔI VÔI
121) CON CÓC VÀ CON CHUỘT
122) SÁO MỎ VÀNG
123) KY CÓP CHO CỌP NÓ ĂN
124) TẠI SAO CỌP ĂN THỊT NGƯỜI
125) TÔM CÁ KẾT BẠN
126) TRÊ CÓC
127) CỌP, HƯƠU, NHÍM VÀ SƯ TỬ
128) CHUỘT BẠCH VÀ HAI VỢ CHỒNG CHUỘT CHÙ