Khổng Minh ngất đi khi nghe tin Phượng Sồ thảm bại bỏ mình ở gò Lạc phượng, điều mà Khổng Minh không hề tính trước. Phượng Sồ chết, nửa kế họach của Khổng Minh hỏng theo.
Sinh họat đầy dẫy những điều bất ngờ. Chính trị là họat động cần tính tóan, nhưng càng tính tóan thì khi bất ngờ ập đến càng làm nghiêng ngửa bấy nhiêu.
Trong chính trị cần khai thác được những cái không liệu trước cũng như cần tôi luyện vững chắc khả năng ứng phó được với mọi chuyện bất ứng xảy đến.
Trận Léningrad sở dĩ Nga thắng bởi vì Nga nhờ tin tức Sorge nên biết chắc chắn không bị Nhật bất ngờ đánh sang Sibérie, nên Nga có thể vững tâm đem đại quân từ Sibérie về cứu viện.
Trận Léningrad Đức thua vì không tính đến việc Nga có thể rút đại quân từ Sibérie về tiếp sức giáp công.
Trotsky trên con đường lưu đày, được một nhà báo phỏng vấn:
"Điều gì làm ông ân hận nhất?"
Trotsky đáp: - Điều khiến tôi ân hận nhất là tôi không ngờ chính Staline mới là kẻ thù lợi hại. Trước kia tôi chỉ chú ý đến Zinoviev và Kamenev.
