Luật La Mã là hệ thống luật cổ, được xây dựng cách đây khoảng hơn 2000 năm (năm 449 trước Công nguyên), đánh dấu sự ra đời và phát triển của Nhà nước La Mã cổ đại. Đây là hệ thống pháp luật hoàn chỉnh nhất của nhà nước chiếm hữu nô lệ. Do vậy, Luật La Mã, đặc biệt là các chế định pháp luật về dân sự của Luật La Mã đã ảnh hưởng mạnh mẽ đến sự phát triển của pháp luật và các học thuyết pháp lý của các nước châu Âu lục địa.

Với ý nghĩa như vậy, nên Luật La Mã đã trở thành môn học cần thiết cho sinh viên ngành luật ở hầu hết các nước trên thế giới cũng như ở Việt Nam. Tìm hiểu và nghiên cứu Luật La Mã sẽ giúp sinh viên, học viên nắm được những nguyên lý cơ bản về dân sự, hôn nhân gia đình, tố tụng dân sự đã được tiếp thu và phát triển có chọn lọc từ Luật La Mã vào hệ thống pháp luật châu Âu lục địa sau này.

Để giúp cho sinh viên, học viên và những bạn đọc quan tâm tìm hiểu về hình thành và phát triển của pháp luật La Mã, Nhà xuất bản Chính trị quốc gia xuất bản cuốn sách: Giáo trình Luật La Mã do tiến sĩ Nguyễn Ngọc Điện thuộc trường Đại học Cần Thơ biên soạn.

Cuốn sách được viết dựa trên các nghiên cứu và tiếp cận Luật La Mã của các nhà nghiên cứu về Luật La Mã hiện nay ở châu Âu. Do đó, cách phân chia các thời kỳ, cũng như giải thích các thuật ngữ pháp lý cũng là cách được sử dụng phổ biến ở châu Âu hiện nay.