Ngày 03/2/1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời, lãnh đạo sự nghiệp cách mạng với mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân Việt Nam hiện nay đang đẩy mạnh công cuộc xây dựng và bảo vệ Tổ quốc Việt Nam xã hội chủ nghĩa vì mục tiêu dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, đặc biệt là tiến hành công cuộc đổi mới nhằm thực hiện “điều mong muốn cuối cùng” của Chủ tịch Hồ Chí Minh trong Di chúc: “Toàn Đảng, toàn dân ta đoàn kết phấn đấu, xây dựng một nước Việt Nam hòa bình, thống nhất, độc lập, dân chủ và giàu mạnh, và góp phần xứng đáng vào sự nghiệp cách mạng thế giới”.

Sự lãnh đạo đúng đắn của Đảng là nhân tố hàng đầu quyết định mọi thắng lợi của cách mạng Việt Nam. Sức mạnh của Đảng được tổng hợp từ nguồn sức mạnh của toàn dân tộc kết hợp với sức mạnh thời đại. Sức mạnh đó còn bắt nguồn từ quá trình lịch sử ra đời và phát triển của Đảng, khởi đầu từ năm 1930. Sự ra đời của Đảng Cộng sản Việt Nam, như Chủ tịch Hồ Chí Minh khẳng định, là kết quả của sự kết hợp chủ nghĩa Mác - Lênin với phong trào công nhân và phong trào yêu nước. Ngày 03/2/1930 còn là mốc đánh dấu sự khởi đầu xây dựng nền móng vững chắc cho truyền thống đoàn kết, trí tuệ, kỷ cương của Đảng.

Ra đời từ đầu năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam chính thức bước vào đội ngũ hùng hậu các đảng cộng sản trên thế giới, hòa cùng phong trào cộng sản và công nhân quốc tế, góp phần tích cực vào sự nghiệp đấu tranh vì hòa bình, độc lập, dân chủ và tiến bộ xã hội.

Quyển 1 - Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời trong bộ sách Thường thức về Lịch sử Đảng Cộng sản Việt Nam là kết quả của việc thực hiện nhiệm vụ nghiên cứu khoa học trọng điểm năm 2020 của Học viện Chính trị quốc gia Hồ Chí Minh: “Nghiên cứu, tổ chức biên soạn bộ sách phổ thông về tuyên truyền, phổ biến rộng rãi chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ Chí Minh, đường lối đổi mới đất nước”. Tập sách trình bày khái quát quá trình thành lập Đảng với bối cảnh lịch sử của quá trình đó. Các sự kiện lịch sử được trình bày tiếp nối theo lôgíc nhất định, phản ánh bản chất sự vận động tất yếu của lịch sử Việt Nam từ giữa thế kỷ XIX đến đầu thế kỷ XX; nêu lên bối cảnh lịch sử của đất nước Việt Nam trong thời gian này; quá trình chuyển biến của xã hội Việt Nam dẫn đến sự ra đời các tổ chức tiền thân của Đảng, các tổ chức cộng sản Việt Nam cuối những năm 20 của thế kỷ XX và cuối cùng là Hội nghị tại Hương Cảng (Trung Quốc) đầu năm 1930 hợp nhất các tổ chức cộng sản thành một chính đảng duy nhất - Đảng Cộng sản Việt Nam. Cuốn sách cũng phản ánh vai trò to lớn của Nguyễn Ái Quốc (tức Chủ tịch Hồ Chí Minh) trong quá trình vận động thành lập Đảng.

Tập sách được biên soạn dưới dạng thường thức, phổ thông, theo từng cụm vấn đề, sự kiện lịch sử. Hy vọng tập sách cung cấp cho người đọc những tri thức cơ bản nhất về quá trình thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam.

Mặc dù đã rất cố gắng trong quá trình biên soạn, nhưng tập sách không tránh khỏi hạn chế, thiếu sót. Mong bạn đọc góp ý để chúng tôi sửa chữa, bổ sung, hoàn thiện cho những lần xuất bản sau.

BAN BIÊN SOẠN