Tiêu biểu cho những người “anh hùng trong đời thường” trong 10 năm là Lạp, Trung, An, Nhàn, Hai Tâm... Họ có hoàn cảnh xuất thân, trình độ văn hóa và nhận thức xã hội khác nhau, nhưng tất cả có chung một lý tưởng cách mạng: đánh đuổi thực dân Pháp, phát xít Nhật xâm lược và bọn quan lại phong kiến để có một cuộc sống mới độc lập, tự do. Trong quá trình tham gia cách mạng, họ vẫn bộc lộ những cá tính, thói quen, cách xử sự tốt lẫn chưa tốt, có khi như tách biệt khỏi tập thể, nhưng đã vào việc thì họ luôn làm hết mình, đoàn kết và biết gạt tình riêng để lo toan cho việc chung.

Là tác phẩm có chủ đề về lịch sử cách mạng, nhưng người đọc vẫn tìm thấy đây đó trong tiểu thuyết 10 năm những nét đẹp của đất trời và tình người trong lúc khốn khó trước ách áp bức, bóc lột của thực dân Pháp, những hình ảnh lãng mạn của tình yêu giữa Lạp và Nhàn ở những phút cuối cùng trong một đêm mùa thu, để rồi sau đó Nhàn vĩnh viễn ra đi trong vòng tay người yêu…