Ngay từ buổi đầu bước chân vào làng thơ, Xuân Diệu dường như đã chọn cho mình một tôn chỉ: sống để yêu và phụng sự cho tình yêu! Phụng sự bằng trái tim yêu nồng cháy, bằng cuộc sống say mê và việc hăm hở làm thơ tình Xuân Diệu ví mình như một con chim hay hát.
Tôi réo rắt chẳng qua trời bắt vậy.
Trước kia Nguyễn Công trứ nói: Trời ban ta, đất chở ta Trời đất sinh ra, nguyên có ý,
Thì quả vậy. Trời đất sinh ra thi sĩ Xuân Diệu trên xứ sở hữu tình này để ca hát về tình yêu cái đề tài mà từ ngàn xưa người Việt Nam chúng ta đã say mê một cô nàng đội gạo:
Sư về sư ốm tương tự
Ốm lăn ốm lóc cho sư trọc đầu
Vì Xuân Diệu sống hết mình cho tình yêu cộng với bài thơ thiên phú, lại gặp buổi “gió mưa Mĩ”, những khát vọng yêu đương của trai gái được tháo cũi sổ lồng, cho nên trong thơ tình của Xuân Diệu có tiếng máu dồn mạnh trong huyết quản, có dòng nhựa sống tràn trề mảnh liệt của cả một thế hệ đang việt nam dậy.
Có những vần thơ được viết ra cách đây hơn nữa thế kỉ mà đến nay vẫn còn khiến chúng ta bàng hoàng vì sự mới mẻ và táo bạo của nó:
Với trăm ma, tôi hẹn những mười nguyền Những Tây Thi, Lộng Ngọc, những Điêu Thuyền.
Hồn đông thế, tôi sợ gì cô độc? Ma với nhau thì ôm ấp cùng nhau...