Truyện ngụ ngôn Việt Nam
Dê, Cáo Và Hổ
- Con Lươn Và Con Cá Rô
- Con Công Và Con Quạ
- Con Giun Khôn Ngoan
- Voi Ngựa Đua Nhau
- Con Gián Và Con Nhện
- Con Cóc Là Cậu Ông Trời
- Con Gà, Con Lợn Và Con Chó
- Già Cú Và Hoẵng
- Thỏ Bị Sên Cho Một Bài Học
- Diều Với Gà
- Thỏ Khôn Ngoan
- Rùa Chơi Với Hạc
- Vàng Anh
- Cuốc Kêu Trăng
- Tapó Đuổi Cọp
- Cá Sấu, Quạ Và Ông Bà Lão Chở Củi
- Sáo, Quạ, Ếch, Ruồi Giết Voi Ù Hung Ác
- Tình Vợ Chồng, Nghĩa Anh Em
- Quạ Bắc Cầu
- Con Chó Vàng Và Con Chó Đen
- Mọt Và Tò Vò
- Chèo Bẻo Và Ác Là
- Trâu Cày, Trâu Cột
- Trâu Béo, Trâu Gầy
- Tại Sao Con Trâu Không Biết Nói
- Gà, Vịt Và Chim Khách
- Thằn Lằn Với Rết
- Thỏ Nổi Tiếng Quan Tòa
- Mượn Thóc Giống
- Thỏ Dùng Mưu Thoát Cá Sấu Trả Thù
- Chú Thỏ Tinh Khôn
- Người Đi Cày Và Con Cọp
- Tu Hú Và Quạ
- Con Bồ Câu Và Con Sáo
- Châu Chấu Kiện Voi
- Lý Trưởng Khướu
- Rùa Đội Bia
- Con Rắn Và Người Nuôi Rắn
- Con Cò Trắng
- Chó Ba Cẳng
- Cốc Và Cá
- Hai Vợ Chồng Con Chiền Chiện Và Ông Sư
- Cá Chép Hóa Rồng
- Con Rắn Và Con Hổ
- Tắc Kè Và Nòng Nọc
- Con Nhện Báo Tin
- Con Nhện Và Con Ruồi
- Voi, Cọp Thi Tài
- Châu Chấu Đá Voi
- Thỏ Và Lão Mtao Bụng To
- Thỏ Đánh Lừa Cá Sấu
- Thỏ Và Y Rít
- Thỏ, Y Rít Và Các Con Vật
- Thỏ Và Hai Người Lái Trâu
- Thỏ, Trâu Và Heo Rừng
- Con Thỏ, Con Chó Và Con Mèo
- Con Cua Và Con Cáy
- Tu Hú Và Chim Sẻ
- Mèo Mắc Lừa Chuột
- Diều Với Cắt Và Quạ
- Diều, Quạ Tranh Nhau
- Chuyện Bó Đũa
- Ếch Ngồi Đáy Giếng
- Hai Con Dê
- Con Chó Chết Đuối
- Chôn Vàng
- Người Đi Đường Và Con Chó
- Chào Mào Ăn Trộm Đào
- Chào Mào Và Cú
- Con Chanh Chanh Và Con Chả Chả
- Khướu Dạy Học
- Rùa Dạy Khôn
- Chó Rừng Và Cọp
- Con Chó Và Mặt Trăng
- Cò Và Bồ Câu
- Trời Chia Của
- Chim Chìa Vôi
- Ốc Lo Cho Cốc
- Cô Mèo, Cháu Cọp
- Kiến Mọc Cánh
- Cóc Đi Thi
- Cóc Bôi Vôi
- Con Cóc Và Con Chuột
- Ky Cóp Cho Cọp Nó Ăn
- Thầy Giáo Thỏ
- Thả Mồi Bắt Bóng
- Người Bắt Ngao Và Con Vích
- Đẽo Cày Giữa Đường
- Thầy Bói Xem Voi
- Mèo Lại Hoàn Mèo
- Kiến Với Cá
- Bướm Và Sâu
- Dê, Cáo Và Hổ
- Thỏ Và Dê Kết Bạn
- Chuyện Hổ Và Ngựa
- Khèo Và Hổ
- Chẽo Cờ Và Vẹt
- Tranh Bay Trước, Sau
- Con Le Và Con Vịt
- Con Cốc Và Con Én
- Con Chó Có Nghĩa
- Con Trâu Ghen Với Con Chó
- Đệ Nhất Công Thần
- Vịt Đi Xin Chân
- Con Cuốc Và Con Quạ
- Gà Mái Gáy
- Gà Mái Với Gà Con
- Tôm Cá Kết Bạn
- Trê Cóc
- Cọp, Hươu, Dím Và Sư Tử
- Rùa Và Cọp
- Thỏ Thông Minh
- Mèo Ăn Chay
- Con Vờ Và Con Đom Đóm
- Giết Chó Dạy Chồng
- Người Bán Mũ Và Đàn Khỉ
- Chim Khách Và Quạ
- Cáo Và Cò
- Khi Chúa Sơn Lâm Ngọa Bệnh
- Hai Con Cò Và Con Rùa
- Người Học Trò Và Con Hổ
- Gián Và Nhện
- Con Chồn Ranh Mãnh
- Tấc Đất Tấc Vàng
- Cháy Nhà
- Chú Ngựa Non Và Con Ngựa Già
- Gan Cóc Tía
- Chồn Hơn Cọp
- Đàn Trâu Và Con Cọp
- Hai Đứa Bé Và Quả Bứa
- Ông Vua Nuôi Khỉ
- Cậu Bé Và Con Chim
- Con Chèo Bẻo
- Tại Sao Dơi Ăn Muỗi
- Con Thỏ Và Con Chó
- Lừa Thi Tài Với Ngựa
- Tu Hú Gọi Cô
- Cạc Cạc Kẹc Kẹc
- Lý Trưởng Diều Hâu
- Con Dơi
- Trâu Nhà Và Trâu Rừng
- Con Voi Với Con Trâu
- Chuột Và Mèo
- Thằn Lằn Mồng Năm
- Thằn Lằn Trộm Chân
- Công Và Gà
- Con Công Và Làng Chim
- Cóc Thi Tài Với Voi
- Thuồng Luồng Tị Với Rùa
Dê chồng dắt con leo núi, vừa luyện bắp chân cho chúng, vừa tìm nơi nhiều cỏ non cho chúng ăn.
Việc bàn xong, ngày nào vợ cũng làm lụng chu đáo. Còn Dê chồng vốn lười, sáng nào cũng dậy muộn, ngáp ngắn ngáp dài chán rồi mới gọi các con, lững thững dẫn chúng đi ăn. Chiều, khi mặt trời còn lơ lửng trên không, Dê chồng đã lại gọi các con về, chỉ sợ mặt trời chơi khăm, rơi xuống núi mất! Dê con tuổi còn non, vừa ăn, vừa đùa nghịch nên thường chẳng được no. Tới nhà, mẹ vỗ bụng, bụng con nào cũng chỉ nửa vơi. Đói, Dê con lại day vú mẹ. Bị các con day nhiều, vú mẹ sưng đau. Dê mẹ thương các con, vẫn để chúng bú, nhưng phàn nàn chồng nhiều lắm. Chồng thì như điếc, như câm. Sáng vẫn dậy muộn, chiều vẫn về sớm.
Không đừng được, Dê vợ phải to tiếng:
- Ngày nào ông cũng đi muộn, lại về sớm. Các con chẳng đứa nào no, mà chúng đều là những đứa ăn được.
Dê chồng cũng giở lý: Bà mày không biết. Đi xa thì phải về sớm chứ.
Vùng này có nhiều cỏ nhưng lại là đất dữ. Mặt trời nó rơi lúc nào không biết. Về tối là nguy hiểm lắm.
- Được, mai tôi với ông cùng đi. Phải cho chúng gặm cỏ non no nê tôi mới yên lòng.
Hôm sau, vợ gọi chồng dậy sớm cùng dẫn các con đi. Leo mãi, leo tít lên đỉnh núi cao mới tới vùng nhiều mầm cỏ non. Cả nhà Dê mải miết gặm, quên cả nhìn mặt trời. Chưa hôm nào nhà Dê được bữa ngon lành, bổ béo đến thế! Rừng núi bỗng tối sầm, Mặt trời đi ngủ. Cả nhà Dê không kịp về tới nhà.
Chồng càu nhàu trách vợ, nhưng Dê cái vẫn không tỏ vẻ gì lo ngại. Dê cái dẫn đường lần mò trong bóng đêm. Lát sau, chợt reo lên:
- Đây rồi, ông ơi! Có cái hang tốt lắm, ta ngủ qua đêm nay được. Bố mẹ để đàn Dê con nằm trong, hai vợ chồng nằm ngoài.
Vợ dặn chồng: Ông gác một bên cửa hang, tôi gác một bên. Thế là được rồi đấy, hang kín lắm.
Đêm xuống cũng là lúc Cáo đi kiếm ăn. Đánh hơi, Cáo biết có nhà Dê ngủ hang lạ. Cáo tảng lờ như không biết gì, yên lặng đi qua. Đen đủi làm sao, Cáo gặp ngay bác Hổ dữ đang đói mồi. Hổ thò vuốt túm lấy Cáo.
Cáo rúm người lại, vội khúm núm: Cháu gầy nhom thế này, phỏng nhai cháu thì được mấy miếng, chỉ thêm ngứa răng mà bác chẳng no lòng.
- Tao đang đói, một miếng tao cũng ăn - Hổ gầm gừ.
- Cháu biết có ổ rượu ngon, đủ bác nhắm một bữa thỏa thuê, chê chán, mà chưa chắc đã hết - Cáo xun xoe.
Hổ gầm gừ to hơn:
- Thôi đi, đồ láu cá, mày đừng hòng thoát khỏi vuốt tao.
- Thịt Dê! Dê vợ, Dê chồng, cả đàn Dê con. Chẳng lẽ bác lại bỏ qua ư?
Những con mồi béo tròn, thịt thơm nức...
Mới nghe đến đây Hổ đã rỏ rãi, không cầm lòng được nữa:
- Thật không? Thật là cả nhà Dê chứ?
- Thật mà, bác để cháu sống, cháu đưa bác đi ngay bây giờ.
- Ờ ờ, nhưng mày hay nói dối lắm...
Nói vậy, nhưng Hổ vẫn thèm thịt Dê hơn.
Cáo sợ chết quá, lại cũng sợ khi được mồi, Hổ lại quên mình nên nghĩ ngay được một ý, liền bảo Hổ:
- Giờ ta buộc đuôi vào nhau cùng đi, cháu một bên đường, bác một bên đường (1).Cháu dẫn bác đến nhà Dê.
(1) Ý: đi sóng đôi.
Hổ bằng lòng. Hai con hí hửng vừa đi, vừa cười nói. Con nào cũng chắc mẩm nhất định đêm nay phải phè phỡn. Cáo dặn Hổ phải chú ý xem xét chỗ Dê nằm lúc Cáo trò chuyện với Dê.
Tới nơi, Cáo đằng hắng đánh tiếng:
- Chào hai bác Dê! Các bác mới dọn đến đây ư? Chỗ ở kín gió, ấm áp quá!
- Ai mà đêm tối còn đi đâu đấy? Tiếng vợ Dê hỏi vọng xuống.
- Các cháu hẳn ngủ rồi nhỉ. Chỗ chúng nằm có đủ ấm không? Cáo hỏi tiếp.
Tiếng Dê vợ:
- Chúng chưa ngủ đâu. Ai đấy?
- À, tôi đây mà. Cáo đây. Bác không nhận ra tiếng tôi à?
- Lên đây, Cáo ơi, ông nhà tôi vẫn thức. Dê cái niềm nở mời chào.
Cáo niềm nở đáp lại: Tôi còn vội lại đằng kia. Này, các bác có cái gì nhọn trên đầu trông đẹp thế.
Vẫn tiếng Dê cái: "Có gì đâu. Hai con dao nhọn chúng tôi cắm sẵn để đâm lòi ruột kẻ ác đấy!"
- Còn cái gì dưới cằm bác giai mà nó cứ lòe xòe hay hay thế. Cáo vờ tò mò hỏi cho có chuyện, để Hổ đủ thì giờ theo dõi, xem xét chỗ con mồi ở.
- À, ấy là những sợi dây dùng đan túi đựng máu kẻ ác (2). Dê cái rành rọt trả lời.
(2) Có người kể: "Dê cái nói vọng xuống: À, đó là những cái kim để đâm chảy máu tay đứa nào động đến. Còn kẻ nào nuốt phải thì nó đâm rách cuống họng. Trôi xuống bụng, nó đâm thủng bụng".
Nghe chuyện lạ, Hổ quên cả chuyện xem xét rình mồi. Câu trước Dê trả lời đã làm Hổ giật thót mình. Đến câu vừa rồi thì Hổ đinh ninh rằng Dê nó đã trông rõ mình rồi, nó đang dọa dẫm mình. Hổ chẳng còn bụng dạ nào đứng yên nữa. Hổ thoáng nghĩ tới chuyện vợ chồng Dê có thể bất chợt lao cả bốn con dao nhọn xuống thì khó mà tránh nổi. Nghĩ vậy, Hổ liền hoảng hốt, bỏ chạy như bay, như biến vào rừng đêm, không còn bụng dạ nào nghĩ tới mồi ngon nữa.
Băng qua khu rừng già, vượt mấy trái núi, mệt nhoài... Khi thấy bốn bề im ắng, Hổ mới dám dừng chân thở dốc.
Trên cao, trăng sáng trời lặng, rừng núi êm dịu một màu sáng xanh... Sực nhớ tới Cáo, Hổ quay lại. Cáo vẫn theo mình. Cáo chẳng kêu mệt, lại nhìn Hổ trân trân, vừa nhe răng cười chế giễu. Hổ bực lắm, tát Cáo và mắng: "Mày không biết tao mệt, lại nhe răng cười chế giễu hả?".
Cáo bị tát mà vẫn chẳng nói năng. Răng vẫn nhe cười không thành tiếng khác hẳn thái độ lễ phép, biết điều lúc tối. Hổ nào biết rằng trong lúc sợ hãi, Hổ đã lôi tuột Cáo đi, đuôi Hổ đập lung tung vào tảng đá, gốc cây, Cáo đã vỡ sọ, chết nhe răng từ lúc nào, chẳng kịp kêu la!
Mãi sau Hổ mới hay rằng Cáo đã chết. Hổ xé xác Cáo nhai gau gáu ngon lành. Hổ cắn từng miếng từ đầu Cáo, thân Cáo rồi cả đuôi Cáo, Hổ cũng chẳng bỏ.
- Con Lươn Và Con Cá Rô
- Con Công Và Con Quạ
- Con Giun Khôn Ngoan
- Voi Ngựa Đua Nhau
- Con Gián Và Con Nhện
- Con Cóc Là Cậu Ông Trời
- Con Gà, Con Lợn Và Con Chó
- Già Cú Và Hoẵng
- Thỏ Bị Sên Cho Một Bài Học
- Diều Với Gà
- Thỏ Khôn Ngoan
- Rùa Chơi Với Hạc
- Vàng Anh
- Cuốc Kêu Trăng
- Tapó Đuổi Cọp
- Cá Sấu, Quạ Và Ông Bà Lão Chở Củi
- Sáo, Quạ, Ếch, Ruồi Giết Voi Ù Hung Ác
- Tình Vợ Chồng, Nghĩa Anh Em
- Quạ Bắc Cầu
- Con Chó Vàng Và Con Chó Đen
- Mọt Và Tò Vò
- Chèo Bẻo Và Ác Là
- Trâu Cày, Trâu Cột
- Trâu Béo, Trâu Gầy
- Tại Sao Con Trâu Không Biết Nói
- Gà, Vịt Và Chim Khách
- Thằn Lằn Với Rết
- Thỏ Nổi Tiếng Quan Tòa
- Mượn Thóc Giống
- Thỏ Dùng Mưu Thoát Cá Sấu Trả Thù
- Chú Thỏ Tinh Khôn
- Người Đi Cày Và Con Cọp
- Tu Hú Và Quạ
- Con Bồ Câu Và Con Sáo
- Châu Chấu Kiện Voi
- Lý Trưởng Khướu
- Rùa Đội Bia
- Con Rắn Và Người Nuôi Rắn
- Con Cò Trắng
- Chó Ba Cẳng
- Cốc Và Cá
- Hai Vợ Chồng Con Chiền Chiện Và Ông Sư
- Cá Chép Hóa Rồng
- Con Rắn Và Con Hổ
- Tắc Kè Và Nòng Nọc
- Con Nhện Báo Tin
- Con Nhện Và Con Ruồi
- Voi, Cọp Thi Tài
- Châu Chấu Đá Voi
- Thỏ Và Lão Mtao Bụng To
- Thỏ Đánh Lừa Cá Sấu
- Thỏ Và Y Rít
- Thỏ, Y Rít Và Các Con Vật
- Thỏ Và Hai Người Lái Trâu
- Thỏ, Trâu Và Heo Rừng
- Con Thỏ, Con Chó Và Con Mèo
- Con Cua Và Con Cáy
- Tu Hú Và Chim Sẻ
- Mèo Mắc Lừa Chuột
- Diều Với Cắt Và Quạ
- Diều, Quạ Tranh Nhau
- Chuyện Bó Đũa
- Ếch Ngồi Đáy Giếng
- Hai Con Dê
- Con Chó Chết Đuối
- Chôn Vàng
- Người Đi Đường Và Con Chó
- Chào Mào Ăn Trộm Đào
- Chào Mào Và Cú
- Con Chanh Chanh Và Con Chả Chả
- Khướu Dạy Học
- Rùa Dạy Khôn
- Chó Rừng Và Cọp
- Con Chó Và Mặt Trăng
- Cò Và Bồ Câu
- Trời Chia Của
- Chim Chìa Vôi
- Ốc Lo Cho Cốc
- Cô Mèo, Cháu Cọp
- Kiến Mọc Cánh
- Cóc Đi Thi
- Cóc Bôi Vôi
- Con Cóc Và Con Chuột
- Ky Cóp Cho Cọp Nó Ăn
- Thầy Giáo Thỏ
- Thả Mồi Bắt Bóng
- Người Bắt Ngao Và Con Vích
- Đẽo Cày Giữa Đường
- Thầy Bói Xem Voi
- Mèo Lại Hoàn Mèo
- Kiến Với Cá
- Bướm Và Sâu
- Dê, Cáo Và Hổ
- Thỏ Và Dê Kết Bạn
- Chuyện Hổ Và Ngựa
- Khèo Và Hổ
- Chẽo Cờ Và Vẹt
- Tranh Bay Trước, Sau
- Con Le Và Con Vịt
- Con Cốc Và Con Én
- Con Chó Có Nghĩa
- Con Trâu Ghen Với Con Chó
- Đệ Nhất Công Thần
- Vịt Đi Xin Chân
- Con Cuốc Và Con Quạ
- Gà Mái Gáy
- Gà Mái Với Gà Con
- Tôm Cá Kết Bạn
- Trê Cóc
- Cọp, Hươu, Dím Và Sư Tử
- Rùa Và Cọp
- Thỏ Thông Minh
- Mèo Ăn Chay
- Con Vờ Và Con Đom Đóm
- Giết Chó Dạy Chồng
- Người Bán Mũ Và Đàn Khỉ
- Chim Khách Và Quạ
- Cáo Và Cò
- Khi Chúa Sơn Lâm Ngọa Bệnh
- Hai Con Cò Và Con Rùa
- Người Học Trò Và Con Hổ
- Gián Và Nhện
- Con Chồn Ranh Mãnh
- Tấc Đất Tấc Vàng
- Cháy Nhà
- Chú Ngựa Non Và Con Ngựa Già
- Gan Cóc Tía
- Chồn Hơn Cọp
- Đàn Trâu Và Con Cọp
- Hai Đứa Bé Và Quả Bứa
- Ông Vua Nuôi Khỉ
- Cậu Bé Và Con Chim
- Con Chèo Bẻo
- Tại Sao Dơi Ăn Muỗi
- Con Thỏ Và Con Chó
- Lừa Thi Tài Với Ngựa
- Tu Hú Gọi Cô
- Cạc Cạc Kẹc Kẹc
- Lý Trưởng Diều Hâu
- Con Dơi
- Trâu Nhà Và Trâu Rừng
- Con Voi Với Con Trâu
- Chuột Và Mèo
- Thằn Lằn Mồng Năm
- Thằn Lằn Trộm Chân
- Công Và Gà
- Con Công Và Làng Chim
- Cóc Thi Tài Với Voi
- Thuồng Luồng Tị Với Rùa