Trang chủ

Góp mặt cho đời

Di sản và đền đáp

Có những từ thô thiển đến độ khi thốt ra sẽ làm ô uế bất kỳ một cuộc đối thoại nào ngay lập tức, nhưng từ mà tôi thấy độc hại nhất lại ít khi khiến người ta choáng sốc hay ngượng ngùng.
Đó là từ “của tôi.
”Khi chúng ta làm việc và đạt được thành quả dưới nhiều dạng, chúng ta sẽ có khuynh hướng ghi danh chính mình cho những thành công hoặc thành tựu đó.
Nếu có bản tính hào phóng, chúng ta sẽ nhắc đến vận may hoặc kể thêm tên của những người đã kịp thời giúp đỡ chúng ta.
Nhưng tất cả những yếu tố đó vẫn chưa nói lên đầy đủ.
Những ai sống trong một xã hội tự do và cởi mở đều mắc nợ rất nhiều đối với xứ sở.
Để minh họa cho điều đó, đôi khi tôi đã cho thí dụ bằng sự thành công của con trai tôi.
Tôi công nhận cậu ta là người làm việc chăm chỉ, nhạy bén về trí tuệ, kiên trì, đam mê kỹ thuật, đầy óc sáng tạo và có đầu óc phân tích sắc sảo trong công việc lẫn đời sống - tất cả những yếu tố mà những người tư bản cho rằng xứng đáng để được hưởng thành quả.
Nhưng nếu cậu ta sinh ra ở những dãy núi nằm giữa Pakistan và Afghanistan thì sao?
Hay ở Darfur? Sẽ chẳng bao giờ có Microsoft, cũng chẳng có Quỹ Bill & Melinda Gates.
Con trai tôi may mắn được sinh ra trong một xã hội xem trọng giáo dục, động lực cá nhân, tự do tư tưởng và ngôn luận; một xã hội mở ra cho công dân một loạt các cơ chế để họ có thể làm nghiệp chủ, từ hệ thống pháp lý cho đến các dịch vụ tài chính then chốt, kể cả việc tiếp cận nguồn vốn.
Một lý do mà nhân sinh quan của chúng ta có thể tươi đẹp và rộng mở như ngày hôm nay là chúng ta đã đứng trên nền tảng được thiết lập bởi bao nhiêu thế hệ từng đóng góp vào sự nghiệp chung và tương lai của chúng ta.
Rõ ràng chúng ta đã được trao cho rất nhiều.
Vấn đề là chúng ta làm gì để đền đáp.
Đó là lý do khiến tôi nghĩ đến một ý niệm khác, mạnh mẽ hơn: “của chúng ta.

Bình luận