Góp mặt cho đời

Trẻ sơ sinh và trẻ con đều biết suy nghĩ, quan sát và lý giải.
Chúng cân nhắc những chứng cứ để rút ra kết luận, làm những thử nghiệm, giải quyết rắc rối và tìm kiếm sự thật.
- Gopnik, Meltzoff và Kuhl, tác phẩm Nhà khoa học trong cũi.
Tôi có một kỷ niệm về bà cố ngoại của các con tôi, cụ Lala.
Trong những ngày cụ đến chơi, một hôm tôi thức dậy và thấy cụ cùng với Kristi và Trey đang nằm cả trên giường, mặc quần áo pyjama và cùng nhau đọc sách.
Đọc sách chung là một nếp quen thuộc trong gia đình chúng tôi.
Có lần cả gia đình chúng tôi đi chơi Disneyland, Mary cùng với mẹ lái xe đưa cả gia đình từ Seattle đến California, còn tôi thì bay đến sau.
Cả nhà bảo tôi rằng chuyến đi dài trôi qua rất nhanh vì mọi người thay nhau đọc một cuốn sách về một chú ngựa đua nổi tiếng tên Man o’ War.
Mỗi người đọc lớn cho mọi người nghe - rồi bàn luận về những gì đã đọc.
Khi tôi đến nơi, mọi người lại kể cho tôi nghe.
Mặc dù nếp đọc sách trong các gia đình đã có từ nhiều thế hệ, gần đây người ta mới có ý tưởng nghiên cứu về giáo dục thơ ấu.
Tôi biết về điều này vào năm 2004, khi được mời đóng góp một khoản tiền lớn cho một chương trình giáo dục dạng này.
Tôi đã bỏ công tìm hiểu.
Giờ đây tôi tin rằng việc giáo dục thơ ấu có thể trở thành then chốt để hiệu chỉnh nền giáo dục của xứ sở.
Tôi đã thắc mắc và hiểu được rằng những gì trẻ con hiểu biết - hoặc không hiểu biết - trước khi chúng bước chân vào lớp, sẽ có một tác động lớn đến các vấn đề về sau, kể cả tỉ lệ bỏ học ở trung học, điểm số kém và năng lực kém khi tốt nghiệp trung học và giới trẻ không có kỹ năng nghề nghiệp cần thiết để phát triển trong nền kinh tế toàn cầu.
Tôi sẽ nói thêm để làm rõ một số điểm.
Trẻ em không đi học mẫu giáo sẽ có xác suất bị bắt vì phạm tội trước tuổi 18 cao hơn bình thường đến 70%; trẻ em gái không có cuộc sống tích cực từ bé sẽ có nhiều khả năng mang thai ở tuổi thiếu niên; ở tiểu bang của tôi có hơn một nửa (và ở nơi của bạn chắc cũng tương đương) trẻ em chưa được chuẩn bị tốt để đến trường mẫu giáo.
Các nghiên cứu cho thấy trẻ sơ sinh bắt đầu học hỏi ngay sau khi chào đời.
Chúng nhanh chóng nhận diện được khuôn mặt và phản ứng lại các tác nhân kích thích, nhất là tình cảm và sự thương yêu; chúng nhại theo các nét biểu cảm trên những gương mặt chúng nhìn thấy; và chúng cười.

Về sau, chúng học cách tận hưởng khi được bế và được đọc sách cho nghe, rất lâu trước khi đủ tuổi để hiểu được một từ ngữ.
Tôi biết chắc rằng cụ Lala nhà tôi không hề nhận ra rằng cụ là một người thầy thuở ấu thơ của các cháu khi đọc sách cho chúng nghe.
Tôi cũng biết chắc cụ hiểu rằng trẻ con xây dựng vốn từ vựng với tốc độ chóng mặt và nhanh chóng tiếp thu những tri thức căn bản về hành vi trong nền văn hóa của chúng.
Ngày nay lớp mẫu giáo có kỳ thi xếp lớp.
Trẻ con không nhất thiết phải hiểu về phân số hoặc biết đánh vần - nhưng những trẻ em khôn ngoan sẽ biết được một số màu sắc; chúng có thể đánh vần được vài từ đơn giản và tên của chúng; chúng cũng sẽ biết số điện thoại nhà; và một số trẻ còn đọc được sách viết cho trẻ nhỏ.
Giờ hãy tưởng tượng mọi chuyện sẽ ra sao đối với một đứa trẻ chưa sẵn sàng đến lớp mẫu giáo vào ngày đầu tiên ấy.
Ngồi một bên nó là một bé gái biết viết ABC.
Ngồi bên kia là một bé trai biết xem đồng hồ.
Đứa bé này không biết kỹ năng nào cả.
Ngay lập tức, trường học là nơi nó cảm thấy thất bại và nó cảm thấy bị gạt ra ngoài.
Khi nó về nhà và mẹ hỏi hôm nay học được gì, họ sẽ đáp: “Con ghét đi học.
”Chúng ta không cần phải đoán chuyện gì sẽ xảy ra tiếp theo với cậu bé này vì chúng ta đã biết rồi.
Cậu ta sẽ mất tự tin, ghét đi học bởi vì thấy môi trường đó đầy tổn thương và dần dần, cậu ta tụt lại xa hơn về phía sau và tìm kiếm những kẻ giống như cậu, cũng chán chường việc đi học.
Hãy nghĩ xem hậu quả lâu dài là như thế nào đối với việc phí phạm tài năng của cậu bé đó.
Rồi hãy nhân lên với hàng triệu trẻ em khác.
Mọi việc không đáng phải như thế.
Tôi đã hiểu rằng với mỗi đồng tiền đầu tư vào giáo dục thơ ấu, người dân sẽ tiết kiệm được bảy đồng phải dành cho các biện pháp giáo dục khắc phục, hệ thống nhà tù và các chương trình xã hội để can thiệp khi quá muộn.
Thế giới giờ đây đã khác xa với thời khi tôi lớn lên.
Hồi đó, hầu hết các gia đình chỉ có một bậc cha mẹ đi làm, một người ở nhà.
Chúng tôi sống gần gũi với những người thân trong gia đình và hàng xóm để mắt đến không chỉ con cái của họ mà cả trẻ em khác của láng giềng.
Thời ấy đã trôi xa.
Ngày càng có nhiều gia đình mà cả bố lẫn mẹ đều buộc phải đi làm và nhiều bậc bố mẹ đã chọn theo đuổi sự nghiệp mà họ đã được đào tạo.
Dịch vụ giữ trẻ bởi những người có chuyên môn tại các cơ sở tiện nghi, an toàn chính là một hình thức thay thế hợp lý cho việc giáo dục thơ ấu.

Nhưng dĩ nhiên, không có gì thay thế được tình thương yêu của cha mẹ và tấm gương tích cực của một bậc cha mẹ.
Nhưng dịch vụ giữ trẻ có thể lấp được một số khoảng trống mà họ hàng và láng giềng đã từng đảm đương trong quá khứ.
Tôi nghĩ rằng một bài học cho người lớn chúng ta là cơ cấu gia đình có thể thay đổi, láng giềng có thể thay đổi - thế giới có thể thay đổi - nhưng cách học tập của trẻ nhỏ vẫn không thay đổi kể từ thời các cụ và vợ chồng tôi đọc sách cho bọn trẻ nghe.
Cho nên tôi nghĩ rằng công việc của chúng ta, với tư cách những cá nhân và một xã hội, là thúc đẩy và trợ giúp các chương trình giáo dục thơ ấu dù chúng ta có con cái hay không, bởi vì giáo dục nói chung và giáo dục thơ ấu nói riêng, có một ảnh hưởng sâu sắc đối với cuộc sống của chúng ta, văn hóa của chúng ta và tương lai của chúng ta.

Học hỏi từ lúc chào đời

Bình luận