Hãy dò tìm lương tâm và giữ lấy nó cho kỹ.
- Allen Weinstein.
Cho dù nghề nghiệp của chúng ta khiêm nhường hay uy nghi đến đâu, chúng ta đều là con người và chẳng có ai là hoàn hảo.
Nhiều người trong chúng ta đã đi đến những giao lộ trên đường sự nghiệp và bị cám dỗ chọn sai ngã rẽ.
Bởi tôi đã dành phần lớn cuộc đời với nghề luật, tôi có nhiều câu chuyện đời thật như thế về các luật sư gặp phải ngã tư đường đời.
Một luật sư là người đồng thụ ủy và tư vấn pháp lý cho một quỹ ủy thác trị giá 20 triệu đôla của khách hàng. Những người thụ hưởng quỹ ủy thác cho rằng anh ta đã tính phí với họ quá cao và kiện anh ta để đòi giảm phí. Khi vụ việc được xem xét, người ta phát hiện ra một bản chỉ thị chứng tỏ vị luật sư này đã ra lệnh cho các đồng sự trong công ty của mình thẳng tay tính tiền theo giờ khi giao dịch cho quỹ ủy thác. Những người thụ hưởng quỹ đã thắng kiện và tòa án đã truất quyền thụ ủy của người luật sư này.
Một vị luật sư trẻ tuổi và thẳng thắn khác tại Seattle, trong giai đoạn xảy ra vụ bê bối Watergate, đã trở thành tay trong của tổng thống Nixon. Anh ta đã về phe với vị tổng thống và theo đuổi một mục đích chính trị. Và thế là một vị luật sư có hạnh kiểm bỗng trở thành một tội phạm phải thú tội và vào tù vì chủ mưu một vụ đột nhập. Giờ đây ông ta đang dành thời gian để giảng cho các luật sư và sinh viên luật về hiểm họa của việc vượt qua ranh giới đạo đức. Thông điệp của ông ta: “Khi phải đi đến một quyết định, đừng bao giờ quên hỏi: ‘Có ổn không?’”
Người luật sư cuối cùng mà tôi muốn kể chuyện là một giáo sư luật bạn của tôi, người đã trăn trở trước một quyết định vào lúc khởi đầu sự nghiệp.
Khi bà nhận công việc đầu tiên tại một công ty luật lớn tại bờ Đông, bà phải biện hộ cho một doanh nghiệp mà các viên chức bị cáo buộc hối lộ các nhân vật của công đoàn. Công tố viên cho rằng thân chủ này sẽ làm lợi cho các đại diện công đoàn, để rồi các đại diện công đoàn này sẽ lái doanh nghiệp đi theo hướng có lợi cho thân chủ.
Công việc của bạn tôi là biện hộ cho công ty này để thoát khỏi cáo buộc hối lộ.
Trong khi nghiên cứu hồ sơ, bà phát hiện ra giữa xấp giấy tờ trong hồ sơ của thân chủ là một chiếc khăn ăn mà thân chủ đã viết lên: “Mua cho [tên gì đó] một chiếc TV mới. ” Cái tên được viết nguệch ngoạc trên khăn giấy là một vị đại diện công đoàn.
Bạn tôi biết rằng mặc dù chiếc khăn ăn ấy là chứng cứ có thể quy tội cho thân chủ, nó vẫn phải được đặt lại trong hồ sơ nơi bà tìm thấy và theo luật quy định, phải chuyển cho luật sư của phía bên kia.
Phía thân chủ choáng váng trước ý định này. Tuy nhiên, bạn tôi và các thành viên cao cấp trong công ty luật của bà nhất quyết làm việc này một cách đúng đắn.
Kết quả của câu chuyện lẽ ra có thể khác đi.
Bởi không một ai khác biết về chiếc khăn giấy đó, bạn tôi có thể dễ dàng “đánh mất” nó và chẳng ai có thể hay biết gì.
Trong đời của mỗi chúng ta, chúng ta có cơ hội để làm nhiều việc mà chẳng có ai nhìn thấy. Và chính trong những hoàn cảnh đó chúng ta mới thể hiện và trau dồi phẩm cách. Tất cả chúng ta có sai lầm. Nhưng, như người xưa đã nói, không có một điều gì trên đời khiến ta phải chối bỏ cái quyền tự nghĩ về mình như một người tốt.
Cuộc đời ai cũng có những ngả rẽ trước sự công chính và cám dỗ. Thách thức nằm ở chỗ hành động đúng đắn, bất chấp điều gì xảy ra.
