HỘI CÁ TRUNG THÚ, PHÁ NHÃN TIỀN CƠ
Hiểu được sự lý thú ẩn chứa trong trời đất thì cảnh sắc núi non ở ngũ hồ tứ hải đều chứa được trong lòng mình; biết được cơ hội trước mắt thì anh hùng hào kiệt thiên cổ đều có thể làm chủ được mình.
ĐIỂN CỐ XỬ THẾ
Khổng Tử ngắm cảnh sắc thác nước đổ từ trên cao ba mươi mét xuống, mặt sông sủi bọt tung tóe, chảy xa đến bốn mươi dặm, rùa rắn ba ba đều không thể bơi ở đây.
Chợt thấy một người đàn ông bơi dưới sông, tưởng là có nỗi đau khổ gì mà tự tìm cái chết, bèn sai học trò bơi theo cứu. Nhưng thấy người đó bơi được mấy trăm bước thì lên bờ, giũ tóc, vừa đi vừa hát nghêu ngao vui vẻ. Khổng Tử vội đi theo, hỏi: “Ta cứ tưởng anh là ma, nhìn kỹ ra là người. Xin hỏi, anh bơi có bí quyết gì không?”. Người kia đáp: “Không có, tôi chẳng có bí quyết gì cả. Tôi bắt đầu cuộc sống của mình bằng bản năng của con người, rồi lớn lên nhờ khả năng thích ứng của nhân loại, thuận theo tự nhiên mà thành công. Lặn xuống đáy nước cùng với dòng xoáy, cùng nổi lên mặt nước theo dòng phun, hoàn toàn thuận theo thủy tính chứ không làm việc theo ý chí chủ quan. Đó chính là duyên cớ tôi ngụp lặn bơi lội được dưới dòng nước xiết”.
