Trang chủ

Thái Căn Đàm

NHÌN THẤU NHẬN RÕ, CÓ THỂ GÁNH VÁC TRỌNG TRÁCH

KHÁN PHÁ NHẬN CHÂN, KHẢ PHÓ TRỌNG NHIỆM

Xét từ việc thế sự hư không biến ảo, không chỉ công danh phú quý là ảo tưởng, mà ngay cả tứ chi ngũ quan cũng đều là thứ ông trời ban cho; xét từ góc độ vượt qua mọi thứ trong thế giới khách quan đừng nói cha mẹ anh em, mà ngay cả vạn sự vạn vật cũng đồng nhất một thể với mình. Bởi vậy, con người phải nhìn cho thấu, nhận cho rõ mới có thể gánh vác được trọng trách của thiên hạ, cũng như mới có thể thoát được sự trói buộc của công danh lợi lộc.

ĐIỂN CỐ XỬ THẾ

Nước Tề có một người tên là Lư Khâu Cùng, tuổi mới mười tám. Một hôm, chàng chặn xa giá của Tề Tuyên Vương lại và tự tiến cử: “Nhà thần nghèo khó lại có mẹ già, xin được làm một chức quan nhỏ”. Tuyên Vương nói: “Ngươi tuổi còn quá nhỏ, không làm quan được”. Lư Khâu Cùng tâu: “Ngài nói không đúng, xưa Chuyên Húc mới 12 tuổi mà đã trị thiên hạ, Hạng Thác mới bảy tuổi đã là thầy của thánh nhân. Như vậy có thể thấy, ngài chỉ có thể nói thần bất tài nên không dùng, chứ không thể nói thần tuổi còn nhỏ nên không dùng”. Tuyên Vương nói: “Ta chưa từng thấy ngựa non chở nặng đi đường, cũng vậy, con người phải trưởng thành mới được nước nhà trọng dụng”. Lư Khâu Cùng tâu: “Ngài nói không đúng, tấc cũng có cái dài, thước cũng có cái ngắn. Hoa, lưu, kỳ, dực (tên các loài tuấn mã trong sách cổ), toàn là những loài ngựa hay trong thiên hạ, cho chúng chạy thi với li dụ (một loài sóc) trong bếp, chưa chắc tuấn mã đã chạy nhanh bằng li dụ; thiên nga bạch hạc cất mình một cái là bay nghìn dặm, cho chúng bay thi với én, dơi trong nhà, chưa chắc thiên nga bạch hạc đã linh hoạt bằng én, dơi. Theo đó, người lớn tuổi có gì khác thần?”. Tuyên Vương nói: “Nói hay lắm, sao ngươi không sớm đến gặp ta?”. Rồi bảo chàng lên xe về triều cùng mình và cho làm quan.

Bình luận